او دکترای زبان و ادبیات فارسی خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد و از سال ۱۳۲۹ با تدریس در دبیرستانهای تهران، خدمات دولتی خویش را آغاز کرد. مدت یک سال نیز در دبیرخانه کمیسیون ملی یونسکو خدمت کرد و از سال ۱۳۳۶ برای تاسیس بخش زبان و ادبیات فارسی، مامور خدمت در دانشکده نفت آبادان شد و در سال ۱۳۳۹ با سمت دانشیاری در دانشگاه مشهد کار خود را آغاز کرد و تا سال ۱۳۵۴ معاونت و ریاست دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه را برعهده داشت. وی از سال ۱۳۵۲ نیز در سمت معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه فردوسی خدمت کرد.
دکتر متینی دارای نشان درجه ۴ تاج است و همچنین در سال ۱۳۴۴ موفق به اخذ جایزه سلطنتی بهترین تصحیح انتقادی متون فارسی شد. وی در سال ۱۳۵۲ نیز موفق به دریافت بهترین طرح تحقیقاتی دانشگاه فردوسی در زمینه ادبیات و علوم انسانی گردید.
به دنبال پیروزی انقلاب منحوس اسلامی، دکتر متینی مجبور به ترک ایران شد و راهی آمریکا گردید. او در سال ۱۳۶۱ فصلنامه ایراننامه (متعلق به بنیاد مطالعات ایران) و در سال ۱۳۶۸ فصلنامه ایرانشناسی (متعلق به بنیاد کیان) را راه اندازی و مدیریت کرد.
کتابهایی که از ایشان در آمریکا توسط شرکت کتاب منتشر شدند به شرح زیر هستند:
1-، خاطرات جلال متینی: دکتر علی شریعتی در دانشگاه مشهد ( فردوسی)، 2-نگاهی به کارنامه سیاسی دکتر محمد مصدق ،3- ایران در گذرگاه زمان 4-خاطرات سالهای خدمت: از دبیرستان البرز تا فرهنگستان ادب و هنر ایران.