به گزارش نشریه گاردین، شب‌های زاینده‌رود 26 سال پیش توسط یکی از برجسته‌ترین فیلمسازان ایرانی ساخته شد ولی هیچگاه به نمایش عمومی در نیامد زیرا اداره سانسور وزارت ارشاد جمهوری اسلامی مجوز پخش و اکران این فیلم را هرگز صادر نکرد و در این مدت نسخه اصلی فیلم در آن اداره توقیف مانده بود.

داستان شب‌های زاینده‌رود روایت اتفاقاتی است که برای یک انسان‌شناس و دخترش در وقایع پیش، درهنگام و پس از انقلاب اسلامی 1979 در ایران رخ می‌دهد. تولید این فیلم سینمایی در سال 1990 باعث جنجال‌های فراوانی در محافل جمهوری اسلامی شد که حتی منجر به تهدید محسن مخملباف به قتل شد.

در حال حاضر نسخه اصلی فیلم که در اداره سانسور وزارت ارشاد اسلامی بایگانی شده بود، به خارج از ایران قاچاق شده و توسط مخملباف که در لندن در تبعید اجباری به سر می‌برد بازیافت و ترمیم شده است. محسن مخملباف در گفتگو با گاردین ضمن تایید موفقیت‌آمیز بودن عملیات خروج فیلم از ایران، از ارایه جزییات درباره چگونگی دستیابی به نسخه اصلی فیلم خودداری کرد.

«کورزن بلومزبری» مجموعه سینمایی که  روز شنبه 4 مارچ، فیلم شب‌های زاینده‌رود را به نمایش گذاشت، اعلام کرد: «دستیابی به نسخه اولیه این فیلم که هنوز وجود دارد مانند معجزه است، هرچند که نواقصی در آن دیده می‌شود.»

نسخه اصلی فیلم شب‌های زاینده‌رود حدود 100 دقیقه است که برای نمایش در جشنواره فیلم فجر سال 1990 در تهران، 25 دقیقه از آن بدون اجازه فیلمساز سانسور شده بود. محسن مخملباف به خبرنگار گاردین گفت که بسیاری از علاقمندان دیدن این فیلم از شب پیش از نمایش آن در جشنواره فیلم فجر تهران، پشت درهای سالن نمایش منتظر بوده‌اند. شب‌های زاینده‌رود هیچگاه اجازه اکران عمومی پیدا نکرد؛ گفته می‌شود، در سال 1990 و پس از بازدید فیلم توسط خامنه‌ای، رهبر تازه به قدرت رسیده جمهوری اسلامی در آن زمان، فیلم توقیف شده و نمایش آن ممنوع می‌شود.

محسن مخملباف در فیلم شب‌های زاینده‌رود با استفاده از تم اصلی خودکشی، کنایه‌ای برای از دست دادن امید ملت پس از انقلاب اسلامی و بازتولید استبداد در ایران را روایت کرده است. در زمان ممنوعیت نمایش این فیلم، مخملباف به توهین به اسلام و مقدسات و اهانت به خانواده شهدا و نیز از بین بردن امید مردم به انقلاب متهم شد.